Alergie pokarmowe – jak zapobiegać i które są najpopularniejsze?

CZAS CZYTANIA: 6 minuty

Czy macie w swoim otoczeniu osoby, które mają alergie na produkty spożywcze?
Jeżeli tak to możecie się choć trochę zagłębić w problem, z którym muszą się oni borykać na co dzień.

Alergie pokarmowe są globalnym i rosnącym problemem. Posiada je 2-4% populacji ludzi na świecie. Alergia pojawia się, kiedy alergen (białko w jedzeniu, które u większości ludzi nie wywoła niekorzystnej reakcji) uruchamia łańcuch reakcji obejmujących układ immunologiczny.

Alergie dzielimy na bardzo łagodne (bóle, swędzenie, suchość ust) oraz na poważne, zagrażające życiu znane jako anafilaksja. Nie ma żadnej metody leczenia alergii pokarmowych, dlatego uczuleni konsumenci muszą ograniczać ich działanie poprzez unikanie pożywienia, na które są uczuleni. Aby robić to skutecznie, muszą polegać na dostępności, dokładność i jakości informacji na artykułach spożywczych.

1. Mleko krowie

Alergię na mleko krowie najczęściej obserwuje się u niemowląt i małych dzieci, zwłaszcza gdy były one narażone na białko mleka krowiego przed ukończeniem szóstego miesiąca życia

Jest to jedna z najczęstszych alergii dziecięcych, dotykająca 2–3% niemowląt i małych dzieci. Jednak około 90% dzieci wyrośnie z tego stanu do trzeciego roku życia, co znacznie rzadziej występuje u dorosłych.

Alergia na mleko krowie może występować zarówno w postaci IgE, jak i nie-IgE, ale alergie na mleko krowie IgE są najczęstsze i potencjalnie najpoważniejsze.

Dzieci lub dorośli z alergią IgE zwykle reagują w ciągu 5–30 minut od spożycia mleka krowiego. Występują objawy takie jak obrzęk, wysypka, pokrzywka, wymioty i w rzadkich przypadkach anafilaksja. Alergia inna niż IgE zwykle ma więcej objawów związanych z jelitami, takich jak wymioty, zaparcia lub biegunka, a także zapalenie ściany jelita.

Alergia na mleko inne niż IgE może być dość trudna do zdiagnozowania. Dzieje się tak, ponieważ czasami objawy mogą sugerować nietolerancję i nie ma na to badania krwi.

W przypadku postawienia diagnozy alergii na mleko krowie jedynym sposobem leczenia jest unikanie mleka krowiego i pokarmów, które go zawierają. Dotyczy to wszelkiej żywności lub napojów, które zawierają:

  • mleko
  • mleko w proszku
  • ser
  • masło
  • jogurt
  • śmietanę
  • lody

Karmiące piersią dzieci z alergią mogą również być zmuszone do usuwania z własnej diety mleka krowiego i pokarmów, które go zawierają.

2. Jaja

Alergia na jaja jest drugą najczęstszą przyczyną alergii pokarmowej u dzieci. Jednak 68% dzieci uczulonych na jaja wyrośnie z alergii do wieku 16 lat.

Objawy obejmują:

  • Niestrawność, np. ból brzucha
  • Reakcje skórne, takie jak pokrzywka lub wysypka
  • Problemy z oddychaniem
  • Anafilaksja (co jest rzadkie)

Co ciekawe, możliwe jest uczulenie na białka jaja, ale nie na żółtka i odwrotnie. Jest tak, ponieważ białka w białku jaj i żółtkach różnią się nieznacznie.

Jednak większość białek wywołujących alergię znajduje się w białkach jaj, więc alergia na białko występuje częściej. Podobnie jak w przypadku innych alergii, leczenie alergii na jaja polega na wyeliminowaniu ich z diety.

Jednak może nie być konieczne unikanie wszystkich pokarmów związanych z jajami, ponieważ ich podgrzewanie może zmienić strukturę białek powodujących alergię. Może to powstrzymać twoje ciało przed postrzeganiem ich jako szkodliwych, co oznacza, że ​​rzadziej wywołują reakcję.

Jedno badanie wykazało, że około 70% dzieci z alergią na jaja może tolerować jedzenie herbatników lub ciast zawierających gotowane jajko.

3. Orzechy

Jest to bardzo powszechna alergia pokarmowa, która ma wpływ na około 1% populacji.

Niektóre przykłady orzechów to:

  • brazylijskie
  • migdały
  • orzechy nerkowca
  • orzechy makadamia
  • pistacje
  • orzechy włoskie

Osoby z alergią na orzechy będą również uczulone na produkty spożywcze wykonane z tych orzechów, takie jak masła orzechowe i oleje.

Zaleca się, aby unikać wszystkich rodzajów orzechów, nawet jeśli jest się uczulonym tylko na jeden lub dwa rodzaje. Wynika to z faktu, że uczulenie na jeden rodzaj orzechów zwiększa ryzyko wystąpienia alergii na inne rodzaje orzechów. Ponadto łatwiej jest unikać wszystkich orzechów, niż tylko jednego lub dwóch rodzajów. I w przeciwieństwie do niektórych innych alergii, alergia na orzechy jest zwykle przez całe życie.

Alergie mogą być również bardzo poważne, a alergie na orzechy są odpowiedzialne za około 50% zgonów związanych z anafilaksją. Z tego powodu zaleca się, aby osoby z alergiami na orzechy (a także innymi potencjalnie zagrażającymi życiu alergiami) zawsze miały przy sobie adrenalinę.

Adrenalina jest naturalnie występującym hormonem, który stymuluje reakcję organizmu na „walkę lub ucieczkę”, gdy jesteś zestresowany. Podany w postaci zastrzyku osobom z ciężką reakcją alergiczną może odwrócić skutki alergii i uratować życie danej osobie.

4. Orzeszki ziemne

Podobnie jak alergia na orzechy, alergie na orzeszki ziemne są bardzo częste i mogą powodować ciężkie i potencjalnie śmiertelne reakcje alergiczne. Jednak te dwa warunki są uważane za odrębne, ponieważ orzeszki ziemne to rośliny strączkowe. Niemniej jednak osoby z alergią na orzechy ziemne są często uczulone na orzechy drzewne.

Chociaż przyczyna alergii na orzechy ziemne jest nieznana, uważa się, że osoby z alergią na orzechy są najbardziej zagrożone. Z tego powodu wcześniej sądzono, że wprowadzenie orzeszków ziemnych poprzez dietę matki karmiącej piersią lub podczas odsadzania może wywołać alergię na orzeszki ziemne.

Jednak badania wykazały, że wczesne wprowadzenie orzeszków ziemnych może mieć działanie ochronne. Alergie na orzeszki ziemne dotykają około 4–8% dzieci i 1–2% dorosłych. Jednak u około 15–22% dzieci, u których występuje alergia na orzechy ziemne, stwierdzono, że ustąpi ona wraz z przejściem do wieku dojrzewania.

Podobnie jak inne alergie, alergia na orzechy ziemne jest diagnozowana za pomocą kombinacji historii pacjenta, testów skórnych, badań krwi i wywiadów żywieniowych.

W tej chwili jedynym skutecznym sposobem leczenia jest całkowite unikanie orzeszków ziemnych i produktów zawierających orzeszki ziemne.

Jednak opracowywane są nowe metody leczenia dzieci z alergią na orzechy ziemne. Obejmują one podawanie precyzyjnych i niewielkich ilości orzeszków ziemnych pod ścisłym nadzorem lekarza w celu odczulenia ich.

5. Mięczaki i Skorupiaki

Przykłady skorupiaków obejmują:

  • Krewetki
  • Raki
  • Homary
  • Kałamarnice
  • Przegrzebki

Najczęstszym czynnikiem wywołującym alergię na owoce morza jest białko zwane tropomiozyną. Inne białka, które mogą odgrywać rolę w wyzwalaniu odpowiedzi immunologicznej, to kinaza argininowa i łańcuch lekki miozyny.

Objawy alergii na skorupiaki zwykle pojawiają się szybko i są podobne do innych alergii pokarmowych IgE. Jednak prawdziwa alergia na owoce morza może czasami być trudna do odróżnienia od niepożądanej reakcji na zanieczyszczenia owoców morza, takie jak bakterie, wirusy lub pasożyty. Wynika to z faktu, że objawy mogą być podobne, ponieważ oba mogą powodować problemy trawienne, takie jak wymioty, biegunka i ból brzucha.

Alergia na skorupiaki nie ustępuje z czasem, więc większość osób z tym schorzeniem musi wykluczyć wszystkie skorupiaki z diety, aby uniknąć reakcji alergicznej.

Co ciekawe, nawet opary z gotowania skorupiaków mogą wywoływać alergię na skorupiaki. Oznacza to, że wielu osobom zaleca się również unikanie jedzenia owoców morza podczas gotowania.

6. Pszenica

Alergia na pszenicę jest wywoływana przez jedno z białek występujących w pszenicy. Ma to najczęściej wpływ na dzieci. Chociaż dzieci z alergią na pszenicę często wyrastają z niej, zanim osiągną wiek 10 lat.

Podobnie jak inne alergie, ta na pszenicę może powodować zaburzenia trawienne, pokrzywkę, wymioty, wysypkę, obrzęk, a w ciężkich przypadkach anafilaksję. Często jest mylona z celiakią i wrażliwością na gluten, które mogą mieć podobne objawy trawienne.

Jednak prawdziwa alergia na pszenicę powoduje odpowiedź immunologiczną na jedno z setek białek występujących w pszenicy. Ta reakcja może być ciężka, a czasem nawet śmiertelna.

Z drugiej strony celiakia i wrażliwość na gluten nie zagrażają życiu. Są one spowodowane nieprawidłową reakcją immunologiczną na jedno specyficzne białko – gluten – które występuje również w pszenicy.

Osoby z celiakią lub wrażliwością na gluten muszą unikać pszenicy i innych ziaren zawierających gluten. Ludzie z alergią na pszenicę muszą tylko unikać pszenicy i mogą tolerować gluten z ziaren, które nie zawierają pszenicy. Alergia na pszenicę jest często diagnozowana poprzez testy skórne.

Jedynym sposobem jest uniknięcie pszenicy i produktów zawierających pszenicę. Oznacza to unikanie żywności, a także produktów kosmetycznych zawierających pszenicę.

7. Soja

Alergia na soję występuje u około 0,4% dzieci i jest najczęstsza u niemowląt i dzieci w wieku poniżej trzech lat. Jest wywoływana przez białko w soi lub produkty zawierające soję. Jednak około 70% dzieci uczulonych na soję wyrasta z alergii.

Objawy mogą obejmować swędzenie, mrowienie w jamie ustnej i katar, a także wysypkę i astmę lub trudności w oddychaniu. W rzadkich przypadkach alergia na soję może również powodować anafilaksję.

Co ciekawe, niewielka liczba dzieci uczulonych na mleko krowie jest również uczulona na soję. Typowe czynniki wywołujące alergię obejmują soję i produkty sojowe, takie jak mleko sojowe lub sos sojowy. Ponieważ soję można znaleźć w wielu produktach spożywczych, ważne jest, aby przeczytać wykaz  składników  żywności. Podobnie jak inne alergie, jedynym sposobem leczenia alergii na soję jest jej unikanie.

8. Ryby

Alergie na ryby są częste, dotykają około 2% dorosłych.

W przeciwieństwie do innych alergii, alergia na ryby pojawia się w późniejszym okresie życia, ponieważ 40% osób rozwija alergię jako dorosły.

Podobnie jak alergia na skorupiaki, alergia na ryby może powodować poważną i potencjalnie śmiertelną reakcję alergiczną. Głównymi objawami są wymioty i biegunka, ale w rzadkich przypadkach może również wystąpić anafilaksja.

Oznacza to, że osoby uczulone na ryby zwykle otrzymują adrenalinę do noszenia na wypadek, gdyby przypadkowo zjadły ryby.

Ponieważ objawy mogą być podobne, alergia na ryby jest czasami mylona z reakcją na zanieczyszczenie u ryb, takie jak bakterie, wirusy lub toksyny. Co więcej, ponieważ skorupiaki i ryby nie zawierają tych samych białek, osoby uczulone na skorupiaki mogą nie być uczulone na ryby. Jednak wiele osób z alergią na ryby jest uczulonych na jeden lub więcej rodzajów ryb.