SPIS TREŚCI
Napoje light są popularne na całym świecie, szczególnie wśród osób, które chcą ograniczyć spożycie cukru lub kalorii. Cukier w nich zastępuje się sztucznymi substancjami słodzącymi, takimi jak aspartam,cyklaminian, sacharyna, acesulfam-k lub sukraloza. Prawie każdy popularny napój dostępny na rynku ma wersję „light” lub „zero” – Cola light, Cola Zero, Pepsi Max, Sprite Zero, itp.
Dietetyczne napoje gazowane wprowadzono w latach 50. XX w. Początkowo dla osób chorych na cukrzycę, następnie grupą docelową stały się osoby, próbujące kontrolować swoją wagę lub zmniejszyć spożycie cukru.
Pomimo braku cukru i kalorii, skutki zdrowotne napojów dietetycznych i sztucznych substancji słodzących są kontrowersyjne.
Dietetyczna cola nie jest pożywna
Cola dietetyczna to w zasadzie mieszanina wody gazowanej, sztucznego lub naturalnego słodzika, barwników, aromatów i innych dodatków do żywności.
Zwykle ma bardzo mało kalorii i nie ma znaczenia odżywczego. Na przykład jedna puszka napoju dietetycznego nie zawiera kalorii, cukru, tłuszczu lub białka, ale zawiera 70 mg sodu.
Jednak nie wszystkie napoje gazowane, które wykorzystują sztuczne słodziki, mają niską zawartość kalorii lub cukru. Niektórzy używają jednocześnie cukru i słodzika. Na przykład puszka Coca-Cola Life, w której zastosowano naturalny słodzik Stevie, zawiera 90 kcal i 24 gramy cukru.
Podczas gdy receptury różnią się od marki, niektóre typowe składniki napojów light to:
- Woda gazowana: Większość napojów gazowanych wytwarza się przez rozpuszczenie dwutlenku węgla w wodzie pod ciśnieniem.
- Słodziki: Są to powszechne sztuczne substancje słodzące, takie jak aspartam, sacharyna,sukraloza lub ziołowy środek słodzący, taki jak Stevia, które są 200 – 133 000 razy słodsze niż zwykły cukier.
- Kwasy: Niektóre kwasy, takie jak kwas cytrynowy, jabłkowy i fosforowy, są stosowane w celu zwiększenia cierpkości napojów gazowanych. Są one również powiązane z erozją szkliwa zębów.
- Barwniki: Najczęściej używanymi barwnikami są karotenoidy, antocyjany i karmel.
- Dodatki smakowe: Wiele naturalnych soków lub sztucznych aromatów stosuje się w napojach gazowanych, w tym owoce, jagody, zioła i kola.
- Konserwanty: Pomagają one w utrzymaniu długich dat ważności. Powszechnie stosowanym środkiem konserwującym jest benzoesan potasu.
- Witaminy i minerały: Producenci dodają witaminy i minerały, aby sprzedawać swoje produkty jako zdrowszą, niekaloryczną alternatywne.
- Kofeina: Podobnie jak zwykła cola, wiele napojów gazowanych zawiera kofeinę .Puszka Dietetycznej Coli zawiera 46 mg kofeiny, a Dietetycznej Pepsi 34 mg.
Skuteczność jako środek odchudzający stoi pod znakiem zapytania
Ponieważ cola light jest zwykle wolna od kalorii, naturalne byłoby założenie, że może pomóc w utracie wagi. Jednak badania sugerują, że to rozwiązanie może nie być tak proste.
Kilka badań obserwacyjnych wykazało, że stosowanie sztucznych słodzików i spożywanie dużych ilości napojów light wiąże się ze zwiększonym ryzykiem otyłości i zespołem metabolicznym ( 1 , 2 , 3 , 4). Naukowcy zasugerowali, że napoje gazowane mogą zwiększać apetyt poprzez stymulowanie hormonów głodu, zmianę receptorów słodkiego smaku i wyzwalanie reakcji dopaminy w mózgu ( 5 , 6 , 7 , 8 ). Ponieważ dietetyczne napoje nie mają kalorii, te reakcje mogą powodować większe spożycie słodkiej lub kalorycznej żywności,powodując przybranie na wadze. Jednak dowody na to nie są zgodne w badaniach na ludziach.
Eksperymentalne badania nie potwierdzają twierdzenia, że napoje light powodują przyrost wagi. W rzeczywistości wykazały, że zastąpienie słodzonych cukrem napojów colą dietetyczną może spowodować utratę wagi ( 9 , 10 ).
W jednym badaniu uczestnicy z nadwagą pili codziennie cole light lub wodę przez rok. Pod koniec badania grupa otrzymująca napoje gazowane odnotowała średni spadek masy ciała wynoszący 6,21 kg w porównaniu
z 2,5 kg w grupie pijącej wodę ( 11 ).
Jednak, aby dolać oliwy do ognia, istnieją dowody na uprzedzenia
w literaturze naukowej. Badania finansowane przez przemysł produkujący napoje light okazały się mieć korzystniejsze wyniki niż badania niezwiązane z tym przemysłem, co może podważyć ich wyników ( 12 ).
Ogólnie rzecz biorąc, potrzeba większej ilości badań wysokiej jakości, aby określić rzeczywisty wpływ diety na utratę wagi.
Niektóre badania łączą napoje light z cukrzycą i chorobą serca
Chociaż cola dietetyczna nie zawiera kalorii, cukru ani tłuszczu, w wielu badaniach powiązano ją z rozwojem cukrzycy typu 2 i chorobami serca.
Badania wykazały, że tylko jedna porcja sztucznie słodzonego napoju dziennie wiąże się z 8-13% wyższym ryzykiem cukrzycy typu 2 ( 13 , 14 ).
Badanie obserwacyjne przeprowadzone na 64 850 kobietach wykazało, że sztucznie słodzone napoje były związane z 21% większym ryzykiem zachorowania na cukrzycę typu 2. Ryzyko było jednak o połowę mniejsze niż w przypadku zwykłych słodkich napojów. Inne badania wykazały podobne wyniki ( 15 , 16 ).
Colę light powiązano ze zwiększonym ryzykiem wysokiego ciśnienia krwi
i chorobami serca.
Przegląd czterech badań obejmujących 227 254 osoby wykazał, że przy każdej porcji sztucznie słodzonego napoju dziennie występuje 9% podwyższone ryzyko wysokiego ciśnienia krwi. Inne badania wykazały podobne wyniki ( 17 , 18 ).
Ponieważ większość badań była obserwacyjna, może być tak, że związek można wytłumaczyć w inny sposób. Ludzie narażeni na cukrzycę
i wysokie ciśnienie krwi, wypijali więcej napojów light ( 19 , 20 ).
Potrzebne są bardziej bezpośrednie badania eksperymentalne, aby ustalić związek przyczynowo skutkowy między colą light a zwiększonym poziomem cukru we krwi lub ciśnieniem krwi.
Napoje light a przedwczesnym poród
i otyłość u dzieci
Picie napojów light w czasie ciąży wiąże się z pewnymi negatywnymi skutkami, w tym przedwczesnym porodem i otyłością u dzieci.
W norweskim badaniu przeprowadzonym na 60761 kobietach ciężarnych stwierdzono, że spożywanie sztucznie słodzonych i zawierających cukier napojów wiąże się z podwyższeniem o 11% ryzykiem przedwczesnego porodu ( 21 ).
Duńskie Badanie przeprowadzone na prawie 60 000 kobiet wykazało, że kobiety, które spożywały jedną porcję napoju gazowanego dziennie, były 1,4 razy bardziej narażone na przedwczesny poród niż te, które tego nie robiły ( 22 ).
Kolejnym niepokojącym odkryciem jest, że spożywanie sztucznie słodzonych napojów podczas ciąży jest związane ze zwiększonym ryzykiem otyłości u małych dzieci ( 23 ).
Jedno z badań wykazało, że codzienne spożywanie napojów dietetycznych w czasie ciąży spowodowało podwojenie ryzyka wystąpienia nadwagi u dziecka w wieku do jednego roku ( 24 ).
Czy powinieneś pić dietetyczną colę?
Badania nad napojami light dały wiele sprzecznych dowodów.
Jednym z wyjaśnień jest to, że większość badań ma charakter obserwacyjny. Oznacza to, że obserwowane są trendy, ale brakuje informacji, czy spożycie coli light jest przyczyną, czy po prostu pośrednim działaniem.
Dlatego, chociaż niektóre z badań brzmią dość niepokojąco, potrzebne są dokładniejsze badania eksperymentalne, zanim można będzie wyciągnąć konkretne wnioski na temat zdrowotnych skutków napojów light.
Bez względu na to jedno jest pewne: dietetyczne napoje nie dodają żadnej wartości odżywczej do naszej diety.