Brukiew: Starożytny warzywny skarb na nowo odkryty

CZAS CZYTANIA: 4 minuty

Brukiew, znana także jako rutabaga czy swede w różnych częściach świata, jest warzywem, które przez wieki było fundamentem diety wielu kultur, a dziś doświadcza swojego renesansu w kuchniach nowoczesnych. W tym artykule odpowiemy na najczęściej zadawane pytania dotyczące brukwi, rzucając światło na jej wartości odżywcze, zastosowania kulinarne oraz korzyści zdrowotne.

Co to jest brukiew?

Brukiew to warzywo korzeniowe należące do rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Jest blisko spokrewniona z kapustą, kalafiorem i brukwią. Warzywo to charakteryzuje się dużą, bulwiastą korzeniową częścią z fioletowo-żółtą skórką i białym, soczystym miąższem. Ma delikatny, słodkawy smak, który może przypominać kalafiora.

Uprawiana głównie w chłodniejszym klimacie, brukiew jest popularna w kuchniach skandynawskich, brytyjskich oraz kanadyjskich. Można ją przygotowywać na wiele sposobów, włącznie z gotowaniem, pieczeniem, smażeniem czy spożywaniem na surowo. Dobrze komponuje się z innymi warzywami, ziołami i przyprawami, stanowiąc smaczny składnik zup, gulaszy, pieczeni oraz puree.

Jakie są wartości odżywcze i korzyści zdrowotne brukwi?

Brukiew jest ceniona za swoje bogactwo w polifenole i glukozynolany, składniki odżywcze, które przyczyniają się do licznych korzyści zdrowotnych. Konsumpcja brukwi jest szczególnie doceniana za jej wkład odżywczy oraz zdrowotny, a badania potwierdzają jej pozytywny wpływ na zdrowie ludzi. Nie tylko korzeń, ale również kiełki brukwi wykazują znaczące właściwości antyoksydacyjne, które mogą przyczyniać się do prewencji niektórych rodzajów nowotworów, dzięki zdolności hamowania proliferacji komórek nowotworowych i indukowaniu apoptozy, czyli programowanej śmierci komórkowej w liniach komórkowych takich jak Hep G2, co sugeruje jej potencjalne zastosowanie jako suplementu odżywczego w prewencji raka.

Ponadto, brukiew i jej kiełki zawierają składniki takie jak tryptamina, melatonina, serotonina i metylotryptamina, które pełnią kluczowe role w ludzkim organizmie, wpływając pozytywnie na nastrój i jakość snu. Te związki indolowe znajdują się w różnych częściach rośliny, w tym w kiełkach, bulwach i korzeniach, co czyni brukiew ważnym źródłem tych związków w diecie.

Warto również wspomnieć, że zawiera neoglukobrassicynę, szczególnie w ekstraktach z łupin, co może wskazywać na potencjalne zastosowania w przemyśle oraz jako suplement w diecie.

Jak wybrać i przechowywać brukiew?

Wybierając brukiew, należy zwrócić uwagę na kilka kluczowych aspektów, które zapewnią, że warzywo będzie świeże i pełne wartości odżywczych:

• Wygląd zewnętrzny: Brukiew powinna mieć gładką, wolną od widocznych uszkodzeń skórkę. Jej kolor powinien być intensywny, a skórka napięta. Unikaj brukwi z zewnętrznymi oznakami gnicia, zwiędnięcia, czy widocznymi pęknięciami.
• Twardość: Idealna brukiew jest twarda i ciężka w stosunku do swojego rozmiaru. Miękkość może wskazywać na to, że warzywo zaczęło tracić swoją świeżość lub jest już częściowo zepsute.
• Rozmiar: Średniej wielkości brukwie są zazwyczaj najlepsze pod względem tekstury i smaku. Zbyt duże mogą być włókniste, a zbyt małe – mniej soczyste.

Przechowywanie:

• Temperatura: Brukiew najlepiej trzymać w chłodnym i ciemnym miejscu. Idealne warunki zapewni lodówka, gdzie może być przechowywana przez kilka tygodni.
• Wilgotność: Warzywo to lubi wilgotne środowisko, ale bezpośredni kontakt z wodą może przyspieszyć procesy gnicia. Można przechowywać brukiew w plastikowym worku z kilkoma otworami, co pozwoli na utrzymanie odpowiedniej wilgotności, jednocześnie zapobiegając gromadzeniu się nadmiaru wody.
• Odcinanie liści: Jeśli brukiew jest sprzedawana z liśćmi, lepiej je odciąć przed przechowywaniem. Liście mogą przyspieszać utratę wilgoci z korzenia, co skraca czas, przez który pozostaje świeża. Liście jednak również są jadalne i mogą być wykorzystane do przygotowania innych potraw.
• Brak mycia przed przechowywaniem: Nie należy myć brukwi przed umieszczeniem jej w lodówce, ponieważ wilgoć na powierzchni może przyczynić się do szybszego psucia. Lepiej umyć ją tuż przed użyciem.

Stosując się do tych wskazówek, można maksymalnie wydłużyć świeżość brukwi, ciesząc się jej smakiem i korzyściami zdrowotnymi przez dłuższy czas.

Jakie są popularne sposoby przygotowania brukwi?

Brukiew jest niezwykle wszechstronnym warzywem, które można przygotować na wiele różnych sposobów, sprawiając, że jest atrakcyjnym składnikiem różnorodnych potraw. Oto kilka popularnych sposobów przygotowania brukwi:

1. Gotowanie: Brukiew można gotować w całości lub w pokrojonej formie. Gotowana jest doskonałym dodatkiem do zup i gulaszów. Można ją również podawać jako samodzielne danie, doprawioną masłem, solą i pieprzem.
2. Pieczenie: Pieczona brukiew wydobywa jej naturalną słodycz. Można ją piec całą lub pokrojoną na kawałki, najlepiej przyprawioną oliwą, ziołami i przyprawami. Pieczona świetnie komponuje się jako dodatek do mięs i ryb.
3. Smażenie: Brukiew można smażyć na patelni, najlepiej w postaci cienkich plastrów lub kostek. Smażona do złotego koloru z dodatkiem cebuli i przypraw tworzy pyszny dodatek do obiadu.
4. Puree: Puree z brukwi jest kremowe i delikatne, stanowi świetną alternatywę dla tradycyjnego puree ziemniaczanego. Można je przygotować, gotując brukiew do miękkości, a następnie blendując z dodatkiem masła, mleka, soli i pieprzu.
5. Surowa: Brukiew może być również spożywana na surowo, na przykład pokrojona w cienkie plasterki lub starta i dodana do sałatek. Dzięki temu zachowuje swoją chrupkość i orzeźwiający smak.
6. Marynowanie: Marynowana brukiew to popularny dodatek do kanapek i sałatek. Można ją marynować w occie z dodatkiem cukru, soli i przypraw, takich jak gorczyca czy ziele angielskie.
7. Blanszowanie: Brukiew można również blanszować, czyli krótko gotować w osolonej wodzie, a następnie zahartować w zimnej wodzie. Taki sposób przygotowania sprawia, że jest idealna do dalszego przyrządzania, na przykład do sałatek czy jako dodatek do dań głównych.

Nie ważne, którą metodę wybierzesz, brukiew zawsze wnosi do potraw niepowtarzalny smak i teksturę, a także jest cennym źródłem składników odżywczych.

Podsumowanie

Brukiew, z jej bogactwem wartości odżywczych i wszechstronnością w kuchni, na nowo zyskuje na popularności jako zdrowe i smaczne warzywo. Stanowi świetny dodatek do wielu potraw, przynosząc korzyści zdrowotne oraz urozmaicenie smakowe. Bez względu na to, czy jesteś zapalonym kucharzem, poszukiwaczem nowych smaków, czy po prostu zainteresowanym zdrowym odżywianiem, brukiew z pewnością zasługuje na miejsce w Twojej diecie.