SPIS TREŚCI
Żołędzie, rosną obficie na dębach na całym świecie. Mimo że są pełne składników odżywczych, często toczą się spory, czy są one bezpieczne do spożycia. Kiedyś podstawowy składnik diety różnych społeczeństw, obecnie żołędzie nie są tak często spożywane. W tym artykule dowiesz się, czy żołędzie są jadalne, jakie mają składniki odżywcze, korzyści i potencjalne zagrożenia.
Czy żołędzie są bezpieczne do jedzenia?
Żołędzie zyskały złą reputację ze względu na zawartość tanin – grupy gorzkich związków roślinnych, które mogą być szkodliwe w dużych ilościach. Taniny są uważane za antynutrienty, co oznacza, że zmniejszają zdolność organizmu do wchłaniania niezbędnych składników odżywczych z jedzenia.
Jednak większość tanin zostanie usunięta z żołędzi podczas ich przygotowywania- zazwyczaj przez namaczanie lub gotowanie. Chociaż nie istnieją badania dotyczące toksyczności surowych żołędzi u ludzi, rzadko są tak spożywane.
Składniki odżywcze żołędzi
Choć dokładny profil składników odżywczych zależy od gatunku żołędzia, wszystkie są bogate w niezbędne składniki odżywcze. Jak potas, żelazo, witaminy A i E oraz kilka innych ważnych minerałów.
Ponadto są niskokaloryczne, a większość ich kalorii pochodzi w formie zdrowych nienasyconych tłuszczów.
Potencjalne korzyści płynące ze spożycia żołędzi
Poprawa zdrowia jelitowego
Bakterie w jelitach odgrywają kluczową rolę w ogólnym zdrowiu. Nieprawidłowa równowaga tych bakterii jest związana z otyłością, cukrzycą i chorobami jelitowymi. Żołędzie są doskonałym źródłem błonnika, który odżywia korzystne bakterie jelitowe.
Dodatkowo, żołędzie od dawna są stosowane jako lekarstwo na bóle brzucha, wzdęcia, nudności, biegunkę i inne powszechne dolegliwości trawiennych.
W badaniu na dorosłych z uporczywymi dolegliwościami trawiennymi, ci, którzy przyjmowali 100 mg ekstraktu z żołędzi, mieli mniej bólów brzucha niż ci, którzy przyjmowali kapsułkę skrobi kukurydzianej.
Bogactwo przeciwutleniaczy
Przeciwutleniacze to związki, które chronią komórki przed uszkodzeniem wywołanym potencjalnie szkodliwymi cząstkami zwanych wolnymi rodnikami. Badania sugerują, że dieta bogata w przeciwutleniacze może pomóc w zapobieganiu chorobom przewlekłym, takim jak choroba serca, cukrzyca i niektóre nowotwory. Żołędzie są bogate w przeciwutleniacze, takie jak witaminy A i E, oraz liczne inne związki roślinne.
Jedno badanie na zwierzętach zauważyło, że ekstrakt z żołędzi bogaty w przeciwutleniacze zmniejszył stan zapalny u szczurów z uszkodzeniem układu rozrodczego. Niemniej jednak potrzebne są badania na ludziach.
Obfitość w naturze
Ponad 450 gatunków dębów na całym świecie daje żołędzie. Przede wszystkim w półkuli północnej. Od jesieni do wiosny można znaleźć setki, a nawet tysiące dojrzałych żołędzi na ziemi pod tymi drzewami. Orzechy te są uważane za bezpieczne do zbierania, ale należy uważać na zgniłe. Zielone, niedojrzałe egzemplarze również nie powinny być zbierane. Żołędzie mogą stanowić darmowy, odżywczy i zrównoważony wybór żywności lokalnej.
Potencjalne wady żołędzi
Surowe mogą być niebezpieczne
Jak wspomniano wcześniej, taniny w surowych żołędziach działają jako związki antyodżywcze, zmniejszając wchłanianie pewnych związków pokarmowych. Są również związane z niektórymi rodzajami nowotworów i mogą powodować uszkodzenie wątroby przy spożyciu w dużych ilościach.
Niektóre osoby zgłaszają nudności i zaparcia po spożyciu surowych żołędzi, chociaż nie potwierdzono tego badaniami. Ponadto taniny nadają orzechom gorzkawy smak. Z tego powodu nie zaleca się spożywania surowych żołędzi. Taniny można łatwo usunąć przez gotowanie lub namaczanie żołędzi. Proces ten eliminuje ich gorzki smak i sprawia, że są bezpieczne do spożycia.
Mogą wywołać reakcje alergiczne
Żołędzie to orzechy, które są jednymi z najczęstszych alergenów na świecie. Nawet do 1,2% populacji Stanów Zjednoczonych jest uczulonych na jeden lub więcej orzechów.
Reakcje alergiczne na orzechy obejmują łagodne swędzenie, drapanie w gardle i łzawienie oczu, aż po anafilaksję – potencjalnie zagrażającą życiu reakcję, która może powodować skrajne trudności w oddychaniu. Jeśli jesteś uczulony na inne orzechy drzewne, powinieneś unikać żołędzi, chyba że zezwoli na ich spożycie lekarz.
Jak jeść żołędzie?
Surowe żołędzie zawierają dużo tanin, substancji chemicznej, która nadaje im gorzki smak i może być niebezpieczna w dużych ilościach.
Niemniej jednak można usunąć taniny kilkoma sposobami. Jednym z tych sposobów jest gotowanie. Osoby zbierające żołędzie zwykle polecają następujące kroki:
- Szukaj dojrzałych, brązowych żołędzi z przytwierdzonymi czapkami. Unikaj zielonych, niedojrzałych żołędzi, ponieważ są one bogatsze w taniny.
- Dokładnie je umyj, aby usunąć zanieczyszczenia, takie jak brud i małe owady. Wyrzuć zepsute orzechy.
- Usuń twardą skorupę za pomocą dziadka do orzechów.
- Gotuj surowe żołędzie w garnku przez 5 minut lub do momentu, aż woda stanie się ciemnobrązowa. Odcedź orzechy za pomocą durszlaka, usuwając ciemną wodę.
- Powtórz ten krok, aż woda będzie klarowna.
Po usunięciu tanin, żołędzie są uważane za jadalne i bezpieczne do spożycia. Można je również piec w piekarniku przez 15–20 minut, aby uzyskać szybką i odżywczą przekąskę.
Jeśli masz ochotę na coś słodkiego, spróbuj podpiec orzechy z miodem lub obtoczyć je w cynamonowym cukrze po upieczeniu. Suszone żołędzie można także zmielić na mąkę do pieczenia chleba i ciast.
Podsumowanie
Surowe żołędzie uważa się za niebezpieczne z powodu zawartości tanin, które są toksyczne w dużych ilościach. Jednak taniny można usunąć przez gotowanie lub namaczanie. Dobrze przygotowane żołędzie są jadalne i pełne składników odżywczych, takich jak żelazo i mangan.