CZAS CZYTANIA: 5 minuty

Jak skutecznie myć owoce? Poradnik dla zdrowo odżywiających się

W dzisiejszych czasach coraz więcej osób zwraca uwagę na to, co trafia na ich talerz. Jednym z priorytetów staje się zdrowe odżywianie i unikanie szkodliwych substancji, które mogą być obecne w naszej żywności. Owoce, choć powszechnie uznawane za zdrową część diety, nie zawsze są pozbawione chemikaliów. Aby w pełni korzystać z ich wartości odżywczych, warto dowiedzieć się, jak prawidłowo myć owoce i usuwać potencjalnie szkodliwe substancje, takie jak pestycydy, konserwanty i woski.

Chemikalia stosowane przy uprawie owoców — co warto wiedzieć?

Przemysł rolniczy korzysta z różnych środków chemicznych, aby zwiększyć plony, ochronić owoce przed szkodnikami oraz przedłużyć ich trwałość. Poniżej znajdziesz najczęściej stosowane chemikalia oraz ich potencjalny wpływ na zdrowie:

1. Organofosforany – Te związki chemiczne są szeroko stosowane w rolnictwie, zwłaszcza przy uprawach jabłek, cytrusów czy winogron. Organofosforany są skuteczne w zwalczaniu owadów, ale spożywane w dużych ilościach mogą mieć szkodliwy wpływ na układ nerwowy człowieka.
2. Piretroidy – Związki te stosuje się przede wszystkim przy uprawach jagód. Są one silnie toksyczne dla owadów, ale w nadmiernych ilościach mogą także powodować problemy zdrowotne u ludzi, takie jak reakcje alergiczne czy problemy neurologiczne.
3. Neonikotynoidy – Stosowane głównie przy uprawach owoców i warzyw, te środki chemiczne są szczególnie niebezpieczne dla ekosystemu, gdyż zagrażają owadom zapylającym, takim jak pszczoły. Ich spożywanie przez ludzi w nadmiernych ilościach również może mieć negatywne skutki zdrowotne.
4. Glikofosat – To jeden z najczęściej stosowanych herbicydów, zwłaszcza w sadach, gdzie pomaga zwalczać chwasty. Glikofosat budzi wiele kontrowersji, gdyż badania sugerują, że może być on związany z ryzykiem rozwoju niektórych rodzajów nowotworów.
5. Chloropiryfos – Środek ten jest stosowany do zwalczania szkodników w uprawach owoców. Ze względu na dowody wskazujące na jego szkodliwy wpływ na rozwój dzieci, wiele krajów zdecydowało się zakazać jego stosowania.

Jakie są skutki uboczne spożywania chemikaliów?

Pestycydy i inne chemikalia, choć w niewielkich ilościach są uznawane za bezpieczne, mogą prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, zwłaszcza przy długotrwałym spożyciu. Wśród najczęściej wymienianych skutków ubocznych są:

• Problemy z układem nerwowym (szczególnie w przypadku organofosforanów),
• Zwiększone ryzyko nowotworów (przy spożywaniu produktów traktowanych glikofosatem),
• Alergie i reakcje skórne,
• Problemy z układem oddechowym.

Jak rozpoznać owoce z woskami?

Jednym z głównych sposobów zabezpieczania owoców przed psuciem się i utratą wilgoci jest pokrywanie ich woskiem. Ten proces dotyczy przede wszystkim owoców o grubej skórce, takich jak jabłka, cytrusy, gruszki czy ogórki. Wosk, który może być pochodzenia naturalnego (np. z wosku pszczelego) lub syntetycznego, zapewnia błyszczący, estetyczny wygląd owoców. Oto kilka wskazówek, jak rozpoznać owoce pokryte woskami i konserwantami:

• Błyszcząca, gładka powierzchnia – Jeśli owoce mają nienaturalnie lśniącą skórkę, jest duża szansa, że zostały pokryte woskiem.
• Twarda skórka – Owoce pokryte woskiem często mają twardszą powierzchnię, co wynika z ochronnej warstwy, która ma chronić je przed uszkodzeniami.
• Brak informacji na opakowaniu – W supermarketach owoce pokryte woskiem nie zawsze są oznakowane, ale często można to wywnioskować na podstawie ich wyglądu.

Środki konserwujące przy cytrusach

Przy uprawie i transporcie cytrusów, takich jak pomarańcze, cytryny czy limonki, stosuje się różne środki konserwujące, które mają na celu przedłużenie trwałości tych owoców oraz ochronę przed pleśnią i grzybami. Oto najczęściej używane środki konserwujące:

1. Tiabendazol (E233) – Jest to fungicyd powszechnie stosowany do ochrony cytrusów przed rozwojem pleśni i grzybów podczas przechowywania i transportu. Pomimo jego skuteczności, spożywanie w nadmiernych ilościach może prowadzić do podrażnienia skóry i alergii.
2. Imidazol – Jest to substancja, która chroni cytrusy przed grzybami i infekcjami bakteryjnymi. Ma podobne działanie jak tiabendazol, a w większych dawkach może mieć wpływ na zdrowie człowieka.
3. Imazalil (E904) – To kolejny powszechnie stosowany fungicyd. Imazalil jest używany do ochrony cytrusów przed gniciem i pleśnieniem. Jego nadmierne spożycie może być potencjalnie toksyczne i niekorzystnie wpływać na układ hormonalny.
4. Woski – Cytrusy są często pokrywane woskami (naturalnymi lub syntetycznymi), aby zachować ich wilgotność i chronić je przed uszkodzeniami mechanicznymi. Woskowanie owoców, choć powszechne, może ukrywać ślady środków chemicznych na ich skórce.
5. Sorbany (np. sorbinian potasu, E202) – Sorbany to związki chemiczne stosowane w celu zapobiegania rozwojowi pleśni i drożdży na powierzchni owoców. Są one ogólnie uznawane za bezpieczne, jednak ich nadmierna obecność może wywołać reakcje alergiczne.

Wszystkie te środki konserwujące są zazwyczaj stosowane na powierzchni owoców, dlatego ważne jest, aby cytrusy myć przed spożyciem, nawet jeśli planujemy obrać je ze skórki.

Według prawa informacja o stosowanych środkach konserwujących musi być podana na etykiecie producenta, a w przypadku produktów luzem na wywieszce cenowej.

Jak skutecznie myć owoce, aby usunąć chemikalia?

Aby mieć pewność, że spożywane owoce są bezpieczne, warto stosować odpowiednie techniki mycia. Oto kilka sprawdzonych sposobów na usuwanie pestycydów, wosków i innych substancji chemicznych:

1. Mycie pod bieżącą wodą – To podstawowy sposób na usunięcie powierzchniowych zanieczyszczeń. Warto jednak pamiętać, że samo płukanie nie wystarcza, aby pozbyć się wosków czy pestycydów.
2. Roztwór wody i octu – Ocet jest skutecznym środkiem do usuwania chemikaliów z owoców. Przygotuj roztwór w proporcji 1:3 (jedna część octu na trzy części wody), zanurz owoce na kilka minut, a następnie dokładnie opłucz pod bieżącą wodą.
3. Soda oczyszczona – Soda oczyszczona to kolejny skuteczny sposób na usunięcie pestycydów. Wystarczy dodać łyżkę sody do miski z wodą, zanurzyć owoce na około 15 minut, a następnie dokładnie spłukać.
4. Szczotkowanie owoców – Owoce o grubej skórce, takie jak jabłka, gruszki czy ogórki, można dokładnie wyszczotkować pod bieżącą wodą za pomocą miękkiej szczoteczki do warzyw. Pozwala to usunąć resztki wosku i brudu oraz skutecznie myć owoce.
5. Namaczanie w wodzie z cytryną – Sok z cytryny ma naturalne właściwości antybakteryjne. Dodanie soku z cytryny do wody i namaczanie owoców przez kilka minut to dobry sposób na usunięcie zarówno pestycydów, jak i wosków.

Czy warto wybierać owoce organiczne?

Wybór owoców organicznych ma wiele korzyści, szczególnie dla osób, które dbają o zdrowe odżywianie i unikają kontaktu z chemikaliami. Owoce organiczne uprawiane są bez użycia syntetycznych pestycydów, herbicydów i nawozów, a także nie są pokrywane syntetycznymi woskami ani konserwantami. Oto kilka powodów, dlaczego warto rozważyć zakup owoców organicznych:

1. Mniejsze narażenie na pestycydy

Owoce organiczne są uprawiane bez użycia sztucznych środków ochrony roślin, co oznacza, że spożywając je, jesteśmy mniej narażeni na resztki pestycydów, które mogą być szkodliwe dla zdrowia. Nawet jeśli pestycydy stosowane w tradycyjnej uprawie są dopuszczone do użytku, długotrwałe spożywanie ich w małych ilościach może prowadzić do kumulacji tych substancji w organizmie, co wiąże się z ryzykiem problemów zdrowotnych, takich jak zaburzenia hormonalne czy zwiększone ryzyko nowotworów.

2. Lepszy smak i jakość

Wiele osób zauważa, że owoce organiczne mają intensywniejszy smak, ponieważ są uprawiane w bardziej naturalnych warunkach, bez sztucznego przyspieszania wzrostu. Ich składniki odżywcze są często bardziej skoncentrowane, co sprawia, że mogą być bogatsze w witaminy i minerały w porównaniu do owoców uprawianych konwencjonalnie.

3. Bez syntetycznych wosków i konserwantów

Owoce organiczne nie są pokrywane syntetycznymi woskami ani konserwantami, które mogą być stosowane w celu przedłużenia trwałości i poprawienia wyglądu owoców konwencjonalnych. Dzięki temu mamy pewność, że nie spożywamy dodatkowych substancji chemicznych, które mogłyby negatywnie wpłynąć na zdrowie, a także lepiej poznajemy naturalny smak i teksturę owoców.

4. Mniejsze ryzyko alergii i reakcji skórnych

Osoby wrażliwe na pestycydy, konserwanty czy woski mogą mieć mniej problemów zdrowotnych po spożyciu owoców organicznych. Wiele chemikaliów stosowanych w rolnictwie przemysłowym może wywoływać reakcje alergiczne, podrażnienia skóry czy problemy z układem oddechowym.

5. Wsparcie dla ekologii

Decydując się na owoce organiczne, wspieramy rolnictwo ekologiczne, które przyczynia się do ochrony środowiska naturalnego. Rolnictwo ekologiczne korzysta z metod uprawy, które nie zanieczyszczają gleby, wody ani powietrza szkodliwymi substancjami chemicznymi. Zmniejsza to wpływ rolnictwa na zmiany klimatyczne i zachowanie bioróżnorodności.

Podsumowanie