Suplementy

Czy można przedawkować witaminy?

Technolog żywności
CZAS CZYTANIA: 4 minuty

Konsumenci są bombardowani informacjami zdrowotnymi mówiącymi, że przyjmowanie dużych dawek niektórych witamin może przynieść im korzyści. Jednak można je łatwo przedawkować, co staje się niebezpieczne.

Witaminytabletki

13 znanych witamin podzielono na 2 kategorie, rozpuszczalne w tłuszczach i rozpuszczalne w wodzie.

Witaminy rozpuszczalne w wodzie

Witaminy rozpuszczalne w wodzie są łatwo wydalane z organizmu i nie gromadzą się w tkankach. Istnieje więcej witamin rozpuszczalnych w wodzie niż w tłuszczach.

Witaminy rozpuszczalne w wodzie to witamina C oraz 8 witamin z grupy B:

  • Witamina B1 (tiamina)
  • Witamina B2 (ryboflawina)
  • Witamina B3 (niacyna)
  • Witamina B5 (kwas pantotenowy)
  • Witamina B6 (pirydoksyna)
  • Witamina B7 (biotyna)
  • Witamina B9 (folian)
  • Witamina B12 (kobalamina)

Ponieważ witaminy rozpuszczalne w wodzie nie są magazynowane w organizmie a wydalane z moczem, są mniej niebezpieczne, nawet jeśli są przyjmowane w dużych dawkach.

Jednak przyjmowanie ich w megadawkach może prowadzić do niebezpiecznych skutków ubocznych.

Na przykład przyjmowanie bardzo dużych dawek witaminy B6 może prowadzić z czasem do nieodwracalnego uszkodzenia nerwów, podczas gdy przyjmowanie dużych ilości B3 (przekraczających 2 gramy dziennie) może powodować uszkodzenie wątroby.

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach

W przeciwieństwie do witamin rozpuszczalnych w wodzie, witaminy rozpuszczalne w tłuszczach są łatwo magazynowane w tkankach organizmu.

Istnieją cztery witaminy rozpuszczalne w tłuszczach:

Biorąc pod uwagę, że witaminy rozpuszczalne w tłuszczach mogą gromadzić się w organizmie, mają większe szanse na zatrucie niż witaminy rozpuszczalne w wodzie.

Chociaż rzadko, przyjmowanie zbyt dużej ilości witaminy A, D lub E może prowadzić do szkodliwych skutków ubocznych.

Za to, przyjmowanie dużych dawek niesyntetycznej witaminy K może być stosunkowo nieszkodliwe, dlatego nie ustalono górnego poziomu spożycia dla tego składnika odżywczego.

Górne poziomy spożycia mają na celu wskazanie maksymalnej dawki składnika odżywczego, który prawdopodobnie nie spowoduje szkód dla ludzi.

Przedawkowanie witamingłowa migrena

Jeśli są spożywane naturalnie z pożywienia, jest mało prawdopodobne, aby powodowały szkody, nawet w dużych ilościach.

Jednak przyjmowane skoncentrowane, pod postacią suplementów, łatwo jest przedawkować, a to może prowadzić do negatywnych skutków zdrowotnych.

Czy można przedawkować witaminy C i B?

Niektóre witaminy rozpuszczalne w wodzie przyjmowane w nadmiarze mogą powodować niekorzystne skutki, z których niektóre mogą być niebezpieczne. Jednak, podobnie jak witamina K, niektóre witaminy rozpuszczalne w wodzie nie mają zauważalnej toksyczności, a zatem nie mają ustalonej górnej granicy spożycia.

Witaminy te obejmują witaminę B1 (tiamina), witaminę B2 (ryboflawinę), witaminę B5 (kwas pantotenowy), witaminę B7 (biotyna) i witaminę B12 (kobalamina).

Należy pamiętać, że chociaż te witaminy nie mają zauważalnej toksyczności, niektóre z nich mogą wchodzić w interakcje z lekami i zakłócać wyniki badań krwi. Dlatego należy zachować ostrożność przy wszystkich suplementach diety.

Następujące witaminy rozpuszczalne w wodzie mają ustalone wartości graniczne, ponieważ mogą powodować niepożądane skutki uboczne, gdy są przyjmowane w dużych dawkach:

  • Witamina C- ma stosunkowo niską toksyczność, jej wysokie dawki mogą powodować zaburzenia żołądkowo-jelitowe, w tym biegunkę, skurcze, nudności i wymioty. Migreny mogą wystąpić przy dawce 6 gramów dziennie.
  • Witamina B3 (niacyna)- przyjmowana w postaci kwasu nikotynowego może prowadzić do wysokiego ciśnienia krwi, bólu brzucha, upośledzenia wzroku i uszkodzenia wątroby, gdy jest przyjmowana w dawkach 1-3 gramów dziennie.
  • Witamina B6 (pirydoksyna)- długotrwałe nadmierne spożycie witaminy B6 może powodować poważne objawy neurologiczne, zmiany skórne, wrażliwość na światło, nudności i zgagę, przy czym niektóre z tych objawów występują przy spożyciu 1–6 gramów dziennie.
  • Witamina B9 (folian)- przyjmowanie zbyt dużej ilości kwasu foliowego w postaci suplementu może wpływać na funkcje umysłowe, układ odpornościowy i maskować potencjalnie poważny niedobór witaminy B12.

Należy pamiętać, że są to skutki uboczne, których mogą doświadczać zdrowi ludzie podczas przyjmowania dużych dawek tych witamin. Osoby z problemami zdrowotnymi mogą doświadczyć jeszcze poważniejszych reakcji.

Na przykład, witamina C u zdrowych ludzi, może prowadzić do uszkodzenia tkanek i śmiertelnych nieprawidłowości w sercu u osób z hemochromatozą, zaburzeniem magazynowania żelaza.

Czy można przedawkować witaminy A, D i E?

Ponieważ witaminy rozpuszczalne w tłuszczach mogą gromadzić się w tkankach, powodują znacznie więcej szkód, gdy są przyjmowane w dużych dawkach, zwłaszcza przez długi czas.

Oprócz witaminy K, która ma niski potencjał toksyczności, pozostałe trzy witaminy rozpuszczalne w tłuszczach mają ustalony górny poziom spożycia ze względu na ich potencjalne szkodliwe działanie.

Oto kilka skutków ubocznych związanych z nadmiernym spożyciem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach:

  • Witamina A. Chociaż toksyczność witaminy A lub hiperwitaminoza A może wystąpić w wyniku spożywania pokarmów bogatych w tą witaminę, jest ona głównie związana z suplementami. Objawy obejmują nudności, zwiększone ciśnienie śródczaszkowe, śpiączkę, a nawet śmierć.
  • Witamina D. Toksyczność spowodowana przyjmowaniem dużych dawek suplementów witaminy D może prowadzić do niebezpiecznych objawów, w tym utraty wagi, utraty apetytu i nieregularnego bicia serca. Może również podnosić poziom wapnia we krwi, co prowadzi do uszkodzenia narządów.
  • Witamina E. Suplementy witaminy E w dużych dawkach mogą zakłócać krzepnięcie krwi, powodować krwotoki i prowadzić do udaru krwotocznego.

Chociaż witamina K ma niski potencjał toksyczności, może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, takimi jak warfaryna i antybiotyki.

Czy przedawkowanie witamin może być śmiertelne?  

Chociaż niezwykle rzadko zdarzają się zgony z powodu przedawkowania witamin, odnotowano przypadki związane z toksycznością witamin.

Na przykład hiperwitaminoza A może być spowodowana przyjmowaniem jednej dużej dawki witaminy A, przekraczającej 200 mg lub chronicznym zażywaniem ponad 10-krotności zalecanego dziennego spożycia. Toksyczność witaminy A może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zwiększone ciśnienie płynu mózgowo-rdzeniowego, śpiączka i potencjalnie śmiertelne uszkodzenie narządów.

Dodatkowo, przyjmowanie megadawek witaminy D (ponad 50 000 IU dziennie) przez długi czas może prowadzić do wysokiego poziomu wapnia we krwi (hiperkalcemii), co może prowadzić do śmierci.

Przedawkowanie innych witamin może również powodować potencjalnie śmiertelne skutki uboczne, takie jak uszkodzenie wątroby.

Przyjmowanie bardzo dużych dawek, przekraczających 5 gramów niacyny o przedłużonym uwalnianiu, może prowadzić do kwasicy metabolicznej, gromadzenia się kwasu w płynach ustrojowych, a także ostrej niewydolności wątroby (obie mogą być śmiertelne).

Należy pamiętać, że te potencjalnie śmiertelne skutki uboczne są związane z przyjmowaniem wyjątkowo wysokich dawek witamin. Mimo to należy zachować ostrożność podczas spożywania jakiegokolwiek suplementu diety.

Podsumowanie

Chociaż suplementy witaminowe są codziennie bezpiecznie spożywane przez wiele osób, możliwe je przedawkować, co może skutkować niekorzystnymi skutkami ubocznymi.

Przedawkowanie niektórych witamin może prowadzić do poważnych powikłań, a w rzadkich przypadkach nawet do śmierci.

Dlatego ważne jest, aby stosować witaminy w sposób odpowiedzialny i skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, jeśli masz pytania dotyczące prawidłowego dawkowania.