SPIS TREŚCI
Naczynia żeliwne często przywodzą na myśl dawne czasy lub kociołki do ogniska, ale to klasyczne narzędzie kulinarne jest dziś tak samo popularne, jak kiedyś. Istnieje dobry powód, dlaczego naczynia żeliwne są dostępne od tylu lat, są po prostu niezwykle trwałe i wytrzymałe.
Pewnie nigdy wcześniej nie używaliście żeliwa, ponieważ słyszeliście zastraszające historie o tym, jak trudno je używać, czyścić i przechowywać. W tym artykule przedstawiono zalety, wskazówki oraz jak zacząć korzystać z żeliwnych naczyń.
Korzyści z używania naczyń żeliwnych?
Jednym z głównych powodów, dla których żeliwo cieszy się dużym uznaniem od wielu lat, jest ich niezniszczalność. Przy odrobinie czyszczenia i pielęgnacji, nawet zaniedbane i zardzewiałe żeliwne naczynia można przywrócić do stanu jak sprzed nowości. Co więcej, odpowiednio zaimpregnowane żeliwo tworzy własną, nieprzywierającą powierzchnię.
Naturalna powierzchnia zapobiegająca przywieraniu i wytrzymały charakter mogą być najważniejszymi zaletami żeliwa, ale plusy nie kończą się na tym. Niektóre ważne zalety to:
- Dobrze utrzymuje ciepło. Po rozgrzaniu żeliwo długo pozostaje ciepłe, co pomaga utrzymać temperaturę potraw. Ale również warto wiedzieć, że oznacza to, że żeliwo potrzebuje trochę czasu, aby całkowicie się nagrzać i ostygnąć.
- Dobrze współpracuje z wieloma źródłami ciepła. Żeliwo może być stosowane na każdym rodzaju kuchenki (gazowej, elektrycznej lub indukcyjnej). Można je również używać nad otwartym ogniem, jak ognisko lub umieścić bezpośrednio w piekarniku jako naczynie do pieczenia.
- Łatwe do czyszczenia. Znając podstawy czyszczenia żeliwa, nie jest ono trudniejsze niż innych rodzajów naczyń. Ponadto jego naturalna, nieprzywierająca powierzchnia może nawet ułatwić czyszczenie.
- Niedrogie. Naczynia żeliwne są często sprzedawane po przystępnych cenach, a ponieważ wystarczają na długo, można je traktować jako jednorazową inwestycję.
- Występuje w wielu kształtach i rozmiarach. Żeliwne patelnie są prawdopodobnie najpopularniejszą formą tych naczyń, ale żeliwo jest również używane do produkcji garnków, form do ciast i innych naczyń.
- Może być używany do gotowania i serwowania. Wiele osób uważa żeliwne naczynia kuchenne za estetyczne i mogące stanowić miły dodatek do każdego nakrycia stołu. Wiele restauracji używa mini patelni żeliwnych do serwowania potraw.
Czy gotowanie w żeliwie przynosi korzyści zdrowotne?
Być może słyszeliście, że gotowanie z użyciem żeliwa to naturalny sposób na dodanie większej ilości żelaza do diety.
Prawdą jest, że gotowanie z użyciem żeliwa może dostarczyć trochę żelaza do posiłków, ale dokładnie, ile zależy od wielu czynników, takich jak, rodzaj potrawy, czas gotowania i rodzaj naczynia.
Jeśli chcesz leczyć anemię gotując na żeliwie, należy wiedzieć, że badania na ten temat są nadal bardzo ograniczone, a ilość żelaza dostarczonego do diety podczas gotowania na żeliwie jest prawdopodobnie znikoma. Stosowanie żeliwa w celu uzyskania większej ilości żelaza w diecie może być najskuteczniejsze, gdy jest stosowane razem z innymi terapiami, takimi jak suplementacja i zmiany w diecie.
Jak gotować na żeliwnych naczyniach?
Naczynia żeliwne nadają się do wielu czynności, ale przede wszystkim do pieczenia, smażenia, duszenia czy prażenia.
Żeliwo działa cuda w przypadku wielu produktów spożywczych, ale jest kilka przypadków, w których lepiej unikać żeliwnych naczyń, jak gotowanie wody lub gotowanie na wolnym ogniu. Powód jest taki, że jedzenie może wchłonąć więcej aromatu żelaza, jeśli jest gotowane w żeliwie przez dłuższy czas.
Co więcej, kwaśne produkty, jak pomidory, sok z cytryny, wino i ocet prawdopodobnie pochłaniają smak żeliwa, co czasami może być niepożądane. Są również żrące dla żeliwnych naczyń kuchennych i mogą usunąć część naturalnej powłoki zapobiegającej przywieraniu na patelni.
Jak konserwować żeliwne naczynia?
Pielęgnacja naczyń żeliwnych wymaga czterech podstawowych kroków:
- Zaimpregnuj
- Czyść regularnie.
- Przechowuj bezpiecznie.
- W razie potrzeby zaimpregnuj ponownie.
W porównaniu do garnka wkładanego do zmywarki, pielęgnacja żeliwa może wydawać się bardzo pracochłonną czynnością.
Ale po kilkukrotnym przejściu tego procesu możesz zdecydować, że dodatkowe kilka minut, które poświęcisz na pielęgnację żeliwa, jest warte posiadania solidnego naczynia z powłoką zapobiegającą przywieraniu, której można używać wielokrotnie.
Oto przegląd każdego etapu pielęgnacji naczyń żeliwnych:
Zaimpregnuj właściwie
Żeliwo „zaimpregnowane” chroni naczynia przed rdzą i tworzy naturalną, nieprzywierającą powierzchnię. To prawdopodobnie najważniejszy krok w pielęgnacji żeliwa.
Impregnacja polega na powlekaniu żeliwa płynnym olejem i podgrzewaniu go poza punkt dymienia, aż tłuszcz się spolimeryzuje. Kiedy tłuszcz polimeryzuje, zamienia się z cieczy w śliską, twardą substancję stałą, którą pochłaniają porowate żelazne naczynia kuchenne, tworząc nieprzywierającą powierzchnię.
Praktycznie każdy rodzaj oleju spożywczego może być użyty do impregnacji żeliwa, ale pamiętaj, że oleje o silnym smaku, jak olej z awokado lub sezamu, może następnie zmienić aromat potrawy, które w nich przygotowujesz.
Wiele osób lubi używać oleju roślinnego, jak rzepakowego, ponieważ są one niedrogie, łatwe do znalezienia i mają neutralny profil smakowy. Niezależnie od tego, jakiego oleju użyjesz, pamiętaj, aby podgrzać patelnię powyżej punktu dymienia oleju, aby nastąpiła polimeryzacja.
Aby zaimpregnować naczynia żeliwne:
- Zaczynając od czystego naczynia, natrzyj go cienką warstwą oleju (zbyt duża ilość spowoduje lepkość patelni) na całej powierzchni, w tym wewnątrz i na zewnątrz oraz wszelkimi uchwytami.
- Umieść naczynie w nagrzanym piekarniku w temperaturze 230°C–260°C na około godzinę. Dobrym pomysłem jest umieszczenie formy do pieczenia na dolnej półce piekarnika, aby zebrać olej, który może skapać.
Czyść regularnie
Czyszczenie żeliwa po każdym użyciu jest ważne, aby zapobiec rdzewieniu i utrzymać powłokę zapobiegającą przywieraniu. Ponieważ żeliwo ma tendencję do łatwego wchłaniania smaków, pomaga to również ochronić następne danie, które przygotujesz w tym naczyniu przed zmianą smaku.
Niektórzy decydują się całkowicie unikać używania płynów i druciaków do czyszczenia żeliwa w obawie, że uszkodzą impregnację. Dlatego najlepiej jest myć żeliwo ręcznie, zamiast używać zmywarki o dużej mocy. Najprawdopodobniej odrobina szorowania i płynu do mycia nie zaszkodzą, ale na pewno nie chcesz przesadzić, ponieważ będziesz musiała często ponownie impregnować żeliwo.
Łatwiejszą opcją może być użycie odrobiny soli, która zapewnia wystarczającą ilość tarcia, aby usunąć wszelkie pozostałości i resztki bez uszkadzania warstwy zapobiegającej przywieraniu.
Przechowuj naczynia bezpiecznie
Aby zapobiec rdzewieniu podczas przechowywania żeliwa, musisz mieć absolutną pewność, że wszystkie resztki jedzenia zostały usunięte z patelni i jest całkowicie wysuszona.
Po umyciu żeliwa można je wysuszyć ręcznikiem, podgrzewając w piekarniku, a nawet na kuchence.
W razie potrzeby ponownie zaimpregnuj
Bez względu na to, jak dobrze dbasz o żeliwo, od czasu do czasu trzeba je ponownie zaimpregnować.
Jeśli zdecydujesz się wysuszyć żeliwo w wysokiej temperaturze, na przykład w piekarniku lub na kuchence, jest to również dobra okazja, aby dodać cienką warstwę oleju i podgrzać patelnię do punktu dymienia, aby zachować powłokę zapobiegającą przywieraniu.
Jeśli zauważysz rdzę lub jaśniejszy kolor naczynia, to znak, że nadszedł czas na ponowne impregnowanie.
Podsumowanie
Inwestycja w zestaw żeliwny może dać trwały zestaw naczyń z powłoką zapobiegającą przywieraniu, który przetrwa prawie wiecznie.
Nauczenie się, jak właściwie dbać o te naczynia, ma kluczowe znaczenie dla utrzymania żywotności, ale gdy opanujesz ten proces, dość łatwo jest włączyć go do rutynowych czynności związanych ze sprzątaniem kuchni.
Na szczęście żeliwo jest stosunkowo niedrogie i łatwo dostępne w sklepach.