SPIS TREŚCI
Oddawanie krwi jest stosunkowo bezpieczną metodą pomocy osobom z poważnymi schorzeniami, jednak prowadzić do pewnych skutków ubocznych, takich jak zmęczenie lub anemia. Jedzenie i picie właściwych produktów przed oddaniem krwi i po może pomóc zmniejszyć ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.
Co jeść i pić przed oddaniem krwi?
Jeśli oddajesz krew, musisz zadbać o nawodnienie przed i po tej procedurze, ponieważ około połowa Twojej krwi składa się z wody. Dobrze jest także zwiększyć spożycie żelaza, ponieważ oddając krew tracisz je. Niski jego poziom może powodować objawy zmęczenia.
Żelazo
Żelazo jest ważnym minerałem wykorzystywanym przez organizm do wytwarzania hemoglobiny. Hemoglobina jest odpowiedzialna za przenoszenie tlenu z płuc do reszty ciała.
Dobrze zbilansowana dieta z dużą ilością produktów bogatych w żelazo może pomóc w magazynowaniu dodatkowej jego ilości. Jeśli nie masz wystarczającej jego ilości, aby uzupełnić utracone podczas oddawania krwi, możesz rozwinąć się w niedokrwistość z jego niedoboru.
W żywności występują dwa różne rodzaje żelaza: hemowe i niehemowe. Hemowe jest łatwiej wchłaniane, dzięki czemu skuteczniej zwiększa poziom żelaza. Twoje ciało wchłania do 30% hemowego i tylko 2 do 10 procent żelaza niehemowego.
Zanim oddasz krew, rozważ zwiększenie spożycia pokarmów bogatych w żelazo. Może to pomóc w zwiększeniu jego zapasów w organizmie i zmniejszeniu ryzyka niedokrwistości z jego niedoboru.
Pokarmy bogate w żelazo hemowe obejmują:
- Mięso, jak wołowina, jagnięcina, szynka, wieprzowina, cielęcina i suszona wołowina.
- Drób, jak kurczak i indyk.
- Ryby i skorupiaki, jak tuńczyk, krewetki, małże, plamiak i makrela.
- Podroby jak wątroba.
- Jajka.
Pokarmy bogate w żelazo niehemowe obejmują:
- Warzywa jak szpinak, słodkie ziemniaki, groszek, brokuły, fasolka szparagowa, buraki, mniszek lekarski, kapusta włoska, jarmuż i boćwina.
- Chleby i płatki zbożowe, w tym wzbogacony biały chleb, wzbogacone płatki zbożowe, chleb pełnoziarnisty, wzbogacony makaron, pszenica, otręby zbożowe, mąka kukurydziana, owies, chleb żytni i wzbogacony ryż.
- Owoce, takie jak truskawki, arbuz, rodzynki, daktyle, figi, śliwki, sok z suszonych śliwek, suszone morele i suszone brzoskwinie.
- Fasola, w tym tofu, fasola, groch łuskany i soczewica.
Witamina C
Chociaż żelazo hemowe skuteczniej podnosi poziom żelaza, witamina C może pomóc Twojemu organizmowi lepiej wchłaniać to z pochodzenia roślinnego lub niehemowe.
Wiele owoców jest dobrym źródłem witaminy C. Owoce bogate w tę witaminę to:
- melon kantalupa
- owoce cytrusowe i soki
- kiwi
- mango
- papaja
- ananas
- truskawki
- maliny
- jagody
- żurawina
- arbuz
- pomidory
Woda
Około połowa krwi, którą oddajesz, składa się z wody. Oznacza to, że będziesz chciał być w pełni nawodniony. Kiedy podczas oddawania krwi stracisz płyny, ciśnienie krwi może spaść, co prowadzi do zawrotów głowy. Zaleca wypicie 2 szklanek wody przed oddaniem krwi. Inne napoje bezalkoholowe też są dobrą alternatywą.
Czego unikać
Niektóre pokarmy i napoje mogą mieć negatywny wpływ na krew. Przed oddaniem staraj się unikać następujących zachowań:
Alkohol
Napoje alkoholowe prowadzą do odwodnienia. Staraj się unikać picia alkoholu na 24 godziny przed oddaniem krwi. Jeśli pijesz, pamiętaj, aby zrekompensować to ilością dodatkowej wody.
Tłuste potrawy
Pokarmy bogate w tłuszcze, takie jak frytki czy lody, mogą wpływać na wyniki badań krwi. Jeżeli krew nie może zostać przetestowana pod kątem chorób zakaźnych, nie można jej użyć do transfuzji. Więc pomiń pączki w dniu oddawania krwi.
Blokery żelaza
Niektóre pokarmy i napoje mogą wpływać na zdolność organizmu do wchłaniania żelaza. Nie musisz całkowicie ich unikać, ale ogranicz spożycie w tym samym czasie, gdy jesz pokarmy bogate w nie lub suplementy. Pokarmy zmniejszające wchłanianie żelaza to:
- kawa i herbata
- produkty bogate w wapń, takie jak mleko, ser i jogurt
- czerwone wino
- czekolada
Aspiryna
Jeśli oddajesz płytki krwi, co jest procesem innym niż oddawanie krwi, Twój organizm musi być wolny od aspiryny przez 48 godzin przed oddaniem.
Co jeść i pić po oddaniu krwi
Po oddaniu krwi ważne jest, aby skupić się na regeneracji organizmu poprzez odpowiednie odżywianie i nawodnienie. Kluczowe jest spożywanie pokarmów bogatych w żelazo, białko, witaminę C oraz kwas foliowy. Żelazo wspomaga odbudowę czerwonych krwinek, białko pomaga w regeneracji tkanek, a witamina C ułatwia wchłanianie żelaza. Kwas foliowy jest istotny dla produkcji nowych komórek krwi.
W zakresie płynów, istotne jest picie dużej ilości wody, aby utrzymać odpowiedni poziom nawodnienia. Można również pić soki owocowe bogate w witaminę C oraz napoje izotoniczne, które pomagają uzupełnić elektrolity. Unikaj picia kawy, herbaty i alkoholu, ponieważ mogą one hamować wchłanianie żelaza i prowadzić do odwodnienia.
Dodatkowo, zaleca się odpoczynek i unikanie intensywnej aktywności fizycznej przez co najmniej 24 godziny po oddaniu krwi, co pozwoli organizmowi na skuteczniejszą regenerację.
Czy są jakieś skutki uboczne oddawania krwi?
Większość ludzi nie odczuwa żadnych skutków ubocznych podczas oddawania krwi. Po wszystkim zostaniesz poproszony o przeczekanie w poczekalni 10–15 minut, aby upewnić się, że czujesz się dobrze.
Gdy już zjesz przekąskę i coś wypijesz, możesz wrócić do codziennych zajęć. Jeśli jesteś częstym dawcą krwi, możesz porozmawiać z lekarzem na temat suplementów żelaza. Może upłynąć nawet miesiące, aby jego poziom powrócił do normy po oddaniu krwi. A Badanie z 2015 roku wykazało, że przyjmowanie suplementów żelaza może znacznie skrócić czas regeneracji.