SPIS TREŚCI
W ciągu ostatnich lat popularność żywność ekologiczna stała się bardzo popularna. Podobno jest bezpieczniejsza, zdrowsza i smaczniejsza niż zwykła. A nawet lepsze dla środowiska i dobrostanu zwierząt.
W tym artykule obiektywnie porównano żywność ekologiczną i nieekologiczną, w tym zawartość składników odżywczych i wpływ na zdrowie człowieka.
Co to jest żywność ekologiczna?
Termin „ekologiczny” odnosi się do procesu produkcji niektórych produktów spożywczych.
Żywność ekologiczna jest uprawiana lub hodowana bez użycia sztucznych chemikaliów, hormonów, antybiotyków czy organizmów modyfikowanych genetycznie.
Aby mógł być oznaczony jako ekologiczny, produkt musi być wolny od sztucznych dodatków do żywności. Obejmuje to sztuczne słodziki, konserwanty, barwniki, aromaty i glutaminian sodu.
W uprawach ekologicznych zwykle stosuje się nawozy naturalne, takie jak obornik, w celu poprawy wzrostu roślin. Zwierzęta hodowane ekologicznie również nie otrzymują antybiotyków ani hormonów.
Rolnictwo ekologiczne ma tendencję do poprawy jakości gleby i ochrony wód gruntowych. Zmniejsza również zanieczyszczenie i może być korzystniejsze dla środowiska.
Najczęściej kupowaną żywnością ekologiczną są owoce, warzywa, zboża, nabiał i mięso. Obecnie dostępnych jest również wiele przetworzonych produktów ekologicznych, takich jak napoje, ciastka i płatki śniadaniowe.
Żywność ekologiczna może zawierać więcej składników odżywczych
Badania porównujące zawartość składników odżywczych w żywności ekologicznej i nieekologicznej przyniosły mieszane wnioski. Wynika to zapewne z naturalnych różnic w obróbce i produkcji żywności.
Jednak dowody sugerują, że żywność uprawiana ekologicznie może być bardziej pożywna.
Rośliny uprawiane ekologicznie mają więcej przeciwutleniaczy i witamin
Kilka badań wykazało, że żywność ekologiczna zazwyczaj zawiera wyższy poziom przeciwutleniaczy i niektórych mikroelementów, takich jak witamina C, cynk i żelazo. Poziom przeciwutleniaczy w tych produktach może być nawet o 69% wyższy.
Jedno z badań wykazało również, że jagody i kukurydza z upraw ekologicznych zawierały o 58% więcej przeciwutleniaczy i do 52% więcej witaminy C.
Co więcej, wykazano, że zastąpienie zwykłych owoców, warzyw i zbóż ekologicznymi może zapewnić dodatkowe przeciwutleniacze w diecie.
Poziom azotanów jest niższy
Wykazano również, że rośliny uprawiane ekologicznie mają niższy poziom azotanów, nawet o 30%.
Wysoki poziom azotanów wiąże się ze zwiększonym ryzykiem niektórych rodzajów nowotworów. Są również powiązane ze stanem zwanym methemoglobinemią, chorobą niemowląt, która wpływa na zdolność organizmu do przenoszenia tlenu.
Uważa się, że szkodliwe skutki azotanów zostały przesadzone. Korzyści z jedzenia warzyw znacznie przewyższają wszelkie negatywne skutki.
Ekologiczne produkty mleczne i mięso mogą mieć korzystniejszy profil kwasów tłuszczowych
Ekologiczne mleko i produkty mleczne mogą zawierać wyższy poziom kwasów tłuszczowych omega-3 i nieco większe ilości żelaza, witaminy E i niektórych karotenoidów.
Jednak mleko ekologiczne może zawierać mniej selenu i jodu niż mleko nieekologiczne, dwa minerały niezbędne dla zdrowia.
Przegląd 67 badań wykazał, że mięso ekologiczne zawiera wyższy poziom kwasów tłuszczowych omega-3 i nieco niższy poziom tłuszczów nasyconych niż zwykłe mięso.
Wyższe spożycie kwasów tłuszczowych omega-3 wiąże się z wieloma korzyściami zdrowotnymi, w tym ze zmniejszonym ryzykiem chorób serca.
Badania nie wykazują, że żywność ekologiczna jest lepsza
Kilka badań wykazało, że żywność ekologiczna zawiera więcej składników odżywczych, wiele innych nie znalazło wystarczające dowody na poparcie tej tezy.
Badanie porównujące spożycie składników odżywczych przez prawie 4000 dorosłych spożywających warzywa ekologiczne lub konwencjonalne wykazało sprzeczne wyniki.
Przegląd 55 badań nie wykazał różnic w zawartości składników odżywczych w uprawach ekologicznych i zwykłych, z wyjątkiem niższych poziomów azotanów w produktach ekologicznych.
Kolejny przegląd 233 badań wykazał brak mocnych dowodów, aby stwierdzić, że żywność ekologiczna jest bardziej pożywna niż zwykła żywność.
Niemniej jednak należy pamiętać, że wyniki tych badań są dość zróżnicowane. Dzieje się tak, ponieważ zawartość składników odżywczych w żywności zależy od wielu czynników, takich jak jakość gleby, warunki pogodowe i czas zbioru plonów. Na skład produktów mlecznych i mięsa mogą mieć wpływ różnice w genetyce i rasie zwierząt, sposobie odżywiania się zwierząt, porze roku i rodzaju gospodarstwa.
Naturalne różnice w produkcji i obróbce żywności utrudniają porównania. Dlatego wyniki tych badań należy interpretować z ostrożnością.
Mniej pestycydów i odpornych bakterii
Wiele osób decyduje się na zakup żywności ekologicznej, aby uniknąć sztucznych chemikaliów.
Dowody sugerują, że spożywanie tych produktów może zmniejszyć narażenie na pozostałości pestycydów i bakterie oporne na antybiotyki.
Jedno z badań wykazało, że poziom kadmu, niezwykle toksycznego metalu, był o 48% niższy w produktach ekologicznych. Ponadto 4 razy większe pozostałości pestycydów w uprawach nieekologicznych. Należy jednak zauważyć, że wyższy poziom pozostałości kadmu i pestycydów w konwencjonalnie uprawianych produktach był nadal znacznie poniżej limitów bezpieczeństwa.
Mycie, szorowanie, obieranie i gotowanie żywności może zredukować związki chemiczne, chociaż nie zawsze usuwa je całkowicie. Niemniej jednak dowody sugerują, że ryzyko narażenia na pozostałości pestycydów w żywności jest niewielkie i jest mało prawdopodobne, aby wywołało to szkody dla organizmu.
Ponieważ rolnictwo ekologiczne nie stosuje antybiotyków u zwierząt, produkty te na ogół zawierają nieco niższy poziom bakterii opornych na antybiotyki.
Czy żywność ekologiczna ma korzyści zdrowotne?
Istnieją dowody sugerujące, że żywność ekologiczna ma korzyści zdrowotne.
Na przykład kilka badań wykazało, że wyższa zawartość przeciwutleniaczy pomogła chronić komórki przed uszkodzeniem. Badania na zwierzętach pokazują, że diety organiczne mogą korzystnie wpływać na wzrost, reprodukcję i układ odpornościowy.
Jedno z badań wykazało również, że kurczęta karmione ekologicznie wykazywały zmniejszony przyrost masy ciała i miały silniejszy układ odpornościowy.
Badania obserwacyjne powiązały żywność ekologiczną z niższym ryzykiem alergii i egzemy u dzieci i niemowląt.
W dużym badaniu na kobietach nie stwierdzono różnicy w ryzyku zachorowania na raka między tymi, które nigdy nie jadły żywności ekologicznej, a tymi, które jadły ją regularnie.
Inne badanie wykazało, że poziom przeciwutleniaczy był wyższy u mężczyzn stosujących dietę ekologiczną. Jednak to badanie było małe i nierandomizowane.
Niestety, nie ma na tyle mocnych dowodów, aby potwierdzić, że zdrowa żywność ma więcej korzyści dla zdrowia ludzkiego niż konwencjonalna. Potrzeba więcej wysokiej jakości badań.
Ekologiczne niezdrowe jedzenie to nadal niezdrowe jedzenie
Tylko dlatego, że produkt jest oznaczony jako „ekologiczny”, nie oznacza, że jest zdrowy.
Niektóre z tych produktów to nadal przetworzona żywność o wysokiej zawartości kalorii, cukru, soli i dodanych tłuszczów.
Na przykład organiczne ciasteczka, chipsy, napoje gazowane i lody można kupić w supermarketach. Pomimo tego, że są ekologiczne, produkty te są nadal niezdrowe. Więc jeśli próbujesz schudnąć lub zdrowo się odżywiać, możesz zaszkodzić sobie, jedząc te produkty.
Etykiety produktów ekologicznych często zawierają informację, że składniki są „naturalne”, na przykład przy użyciu cukru trzcinowego zamiast zwykłego cukru. Jednak cukier to nadal cukier. Większość ludzi już teraz spożywa za dużo cukru. Myślenie, że spożywanie dużej ilości cukru organicznego jest zdrowe, jest po prostu błędne.
Mówiąc prościej, kiedy wybierasz ekologiczne śmieciowe jedzenie, możesz po prostu wybierać nieco wyższej jakości wersję zwykłego śmieciowego jedzenia.
Ponieważ jednak przepisy generalnie zabraniają stosowania sztucznych dodatków do żywności w tych produktach, kupowanie produktów ekologicznych jest dobrym sposobem na uniknięcie wielu dodatków, które często dodaje się do konwencjonalnej żywności.