SPIS TREŚCI
Laktoza jest to cukier, który naturalnie występuje w mleku. W przypadku mleka krowiego zawartość laktozy wynosi 4,6 do 4,9%. Laktoza jest mniej słodka niż sacharoza (cukier z buraków cukrowych). W organizmie ludzkim jest rozkładana za pomocą enzymu laktaza na cukry proste – glukozę i galaktozę.
Czym jest nietolerancja laktozy?
Enzym zwany laktaza (rozkładający laktozę) jest niezbędny w procesie trawienia przy hydrolizie laktozy zawartej w mleku. Niedobór tego enzymu powoduje zespół objawów określanych jako nietolerancja laktozy.
Objawy nietolerancji to biegunki, nadmiernego wytwarzanie gazów jelitowych, wzdęcia i skurczowe bóle brzucha, mogą one trwać do ok. 2 godzin od spożycia. U noworodków objawem są ciągłe bolesne kolki.
W schorzeniu tym nie należy spożywać mleka ani produktów żywnościowych (i leków) zawierających laktozę. Nietolerancja laktozy może być wrodzona i występować już u noworodków, a także nabyta i wystąpić dopiero w dorosłym życiu (zakłada się, że co trzeci dorosły Polak cierpi na nietolerancję tego cukru).
Ilość spożytego mleka czy też produktów mlecznych zawierających laktozę może być różna dla każdego. Osoby z wrodzoną nietolerancją mogą mieć objawy już po wypiciu łyka mleka, natomiast te z nabytą nietolerancją dopiero po wypiciu 100 ml mleka.
W których produktach mlecznych jest najmniej laktozy?
Obniżoną zawartość laktozy posiadają produkty mleczne poddane procesowi fermentacji (np. maślanka, kwaśna śmietana, sery pleśniowe, kefir), zawierają one bakterie probiotyczne, które produkują laktazę, a tym samym wspomagają proces rozkładu cukru mlecznego.
Sery dojrzewające, jak Cheddar, Parmezan, Gouda, Edamski mogą praktycznie nie zawierać laktozy, ponieważ w procesie dojrzewania laktoza ulega rozkładowi na kwas mlekowy.
Należy natomiast unikać produktów zawierających mleko w proszku, ponieważ może ono zawierać do 50% laktozy w swoim składzie.
Laktoza jako „alergen”
Mleko jest dodawane do bardzo dużej ilości produktów, laktozę możemy znaleźć między innymi w ciastach, pieczywie, czekoladzie, słodyczach, margarynie, daniach gotowych, płatkach śniadaniowych.
Według ustawy 1169/2011 na wszystkich tych produktach mleko z laktozą powinno być wyróżnione w wykazie składników, aby ograniczyć ryzyko wystąpienia problemów zdrowotnych.
Zdarza się jednak często sytuacja, w której informacja o braku laktozy jest umieszczona na etykietach produktów, które nie powinny mieć mleka w wykazie składników, jest to oczywiste nadużywanie prawa w celu przyciągnięcia klientów do zakupu takiego produktu.
„Bez laktozy” i „o obniżonej zawartości laktozy”
Wraz ze wzrostem zapotrzebowania na produkty bez laktozy producenci wprowadzają na rynek bardzo dużo produktów z takimi sformułowaniami.
Niestety często przy tych produktach widzimy gwiazdkę, która odsyła nas do informacji, że jednak pewna jej ilość w produkcie się znajduje (nawet do 0,1%).
Przepisy prawne z obszaru bezpieczeństwa żywności, zarówno na szczeblu krajowym, jak i unijnym, nie zawierają szczegółowych wymagań dotyczących znakowania środków spożywczych informacjami o braku, niskiej lub zmniejszonej zawartości laktozy.
Główny inspektor sanitarny wydał opinię, z której wynika, że maksymalny dopuszczalny poziom laktozy w produktach „bezlaktozowych” może wynosić 0,01%, czyli 10 mg na 100 g produktu, czyli dopuszczalna zawartość maksymalna jest na granicy wykrywalności jej wykrywalności w produkcie. Jest to oczywiście tylko opinia i producenci mogą, ale nie muszą się do niej stosować.
W przypadku produktów o obniżonej zawartości laktozy Główny Inspektor Sanitarny informuje, że nie ma żadnych wytycznych prawnych na stosowanie takiego sformułowania (czyli można powiedzieć, że jest to samowola producentów).
Podsumowanie
Niestety ogromna ilość konsumentów ma problemy z trawieniem laktozy, lecz nie wszyscy są gotowi zrezygnować z produktów na bazie mleka. Niejednokrotnie wykorzystują to producenci i umieszcza różne informacje, które mają nas przekonać do zakupu właśnie ich produktu.
Nie biorą oni pod uwagę, że ich produkty mogą wywołać problemy zdrowotne u potencjalnych konsumentów. Nadużywają oni często te sformułowania jako hasła marketingowe.
Czytajcie etykiety i wybierajcie tylko te produkty, których opisy są rzetelne i nie wprowadzają nas w błąd.
Źródła:
http://www.mleczarstwopolskie.pl/uploads/2016%20bez%20laktozy%20giw.pdf