Koszenila – Co warto wiedzieć o popularnym barwniku?

Koszenila – czerwony barwnik, który składa się z wysuszonych, sproszkowanych ciał owadów, wydaje się być jednym z bardziej kontrowersyjnych składników naszej diety. Jednak jego fascynująca historia zaskakuje – w końcu, kto by pomyślał, że mały owad żyjący na kaktusach tropikalnej i subtropikalnej Ameryki mógłby wpłynąć na nasze codzienne życie?

Koszenila była używana na długo przed przybyciem Hiszpanów do Meksyku, gdzie była doceniana za swoje właściwości barwiące i lecznicze. Po odkryciu Nowego Świata, Hiszpanie szybko docenili jej wartość i sprowadzili ją do Europy, gdzie stała się popularnym barwnikiem do produkcji tkanin i jedzenia.

Dzisiaj, koszenila nadal jest stosowana w kosmetykach, napojach, cukierkach, jogurtach i wielu innych produktach, które wymagają czerwonego koloru. Mimo że większość producentów zdecydowała się na zastąpienie koszenili syntetycznymi barwnikami, jej siłę barwienia nadal doceniają i wykorzystują niektórzy producenci.

Warto zauważyć, że koszenila zawiera także wiele innych składników, takich jak mirystynian glicerolu (tłuszcz) i kokcerinę (wosk koszenilowy), które wpływają na jej właściwości barwiące i stabilność.

Mimo że koszenila wywołuje wiele kontrowersji ze względu na potencjalne zagrożenia dla zdrowia, to jej fascynująca historia pokazuje, jak ludzie przez wieki poszukiwali różnych sposobów na nadanie żywności pięknej kolorystyki.

Jak jest pozyskiwana koszenila?

Koszenila to barwnik spożywczy o intensywnym, rubinowym odcieniu, stosowany w przetworach spożywczych od setek lat. Co jednak zaskakujące, koszenila wytwarzana jest z ciałek jajowych samicy czerwca koszenilowego. Proces pozyskiwania barwnika jest skomplikowany i wymaga dużej precyzji. Owady są ostrożnie szczotkowane z kaktusów, na których żywią się koszenilowe czerwce, a następnie umieszczane w workach i zabijane. Do zabicia owadów używa się gorącej wody, promieni słonecznych, pary lub wysokiej temperatury.

W zależności od metody produkcji, koszenila może przybierać różne formy i odcienie. W procesie wykorzystującym gorącą wodę, barwnik jest bardziej intensywny, podczas gdy w procesie wykorzystującym promienie słoneczne uzyskuje się jaśniejsze odcienie. Z kolei, koszenila produkowana z owadów pochodzących z Meksyku ma bardziej purpurowy kolor, podczas gdy te z Peru mają odcień bardziej czerwony.

Niestety, dla produkcji większej ilości koszenili potrzebna jest znaczna liczba czerwców koszenilowych – około 155 000 sztuk na jeden kilogram barwnika. Dlatego też niektórzy krytycy koszenili zwracają uwagę na kwestie etyczne i ekologiczne związane z jej produkcją i stosowaniem. Pomimo to, koszenila pozostaje jednym z najpopularniejszych sztucznych barwników spożywczych stosowanych w przemyśle spożywczym.

Czy koszenila może być niebezpieczna?

Koszenila nadaje żywności piękny, intensywny odcień czerwony lub fioletowy. Jednak niektóre osoby mogą być uczulone na ten składnik, co może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.

Niepokojące wyniki badań z lat 70-tych wykazały, że koszenila może wywołać astmę, alergie pokarmowe, nadwrażliwość układu oddechowego, a nawet wstrząs anafilaktyczny u niektórych osób. W odpowiedzi na te obawy, wiele krajów wprowadziło przepisy wymagające oznaczania obecności koszenili na etykietach produktów spożywczych i kosmetycznych.

W Stanach Zjednoczonych FDA wymaga, aby etykiety produktów spożywczych i kosmetycznych zawierające ekstrakt koszenilowy, określają go jako “ekstrakt koszenili” lub “karmin”. Natomiast w Unii Europejskiej karmin oznaczony jest jako E120 na liście zatwierdzonych dodatków do żywności, natomiast sztuczny barwnik koszenilowy oznaczony jest jako E124.

Chociaż dyrektywa dotycząca barwników spożywczych zatwierdza stosowanie karminy tylko w niektórych grupach żywności, nadal występuje ona w niektórych produktach, zwłaszcza w napojach alkoholowych. W każdym razie, zawsze warto uważać na etykiecie produktów, aby uniknąć niepożądanych skutków dla zdrowia.