SPIS TREŚCI
Artykuł zaktualizowany 27/12/2023
Ryba maślana, która w ostatnich czasach zyskała popularność w kuchni, budzi pewne obawy dotyczące jej bezpiecznego spożywania. Pomimo że ta łatwo przygotowywalna ryba o delikatnym mięsie jest często wykorzystywana w różnych potrawach, warto być świadomym niektórych zagrożeń z nią związanych.
Czym jest ryba maślana?
Ryba maślana to gatunek morskiej ryby należący do rodziny łososiowatych. Jest ona charakterystyczna ze względu na smukłe i wrzecionowate ciało, osiągające przeważnie długość od 25 do 30 cm. Jej ubarwienie jest srebrzyste, ciemniejsze od góry oraz białawe od spodu. Na bokach ciała można zaobserwować charakterystyczne plamy o ciemniejszym odcieniu. Rybę tę spotykamy głównie w przybrzeżnych wodach Oceanu Atlantyckiego – od Labradoru aż po Florydę. W kulinariach stosuje się ją najczęściej do smażenia, pieczenia lub duszenia.
Czy jedzenie ryby maślanej jest bezpieczne?
Czy jednak jedzenie tej ryby jest całkowicie bezpieczne dla naszego zdrowia? Dotychczasowe badania sugerują pewne rozbieżności opinii w tym zakresie. Okazuje się bowiem, że około 45-67% osób spożywających rybę maślaną doświadcza poważnych problemów żołądkowo-jelitowych, takich jak ciężka biegunka. Tymczasem wcześniej uważano, że większość jedzących tę rybę nie odnosi negatywnych skutków po posiłku. Istnieje więc znaczące prawdopodobieństwo niedoszacowania liczby osób dotkniętych tym zjawiskiem, ponieważ objawy mogą być łagodne i krótkotrwałe.
Bezpośrednią przyczyną biegunki jest obecność nierozpuszczalnych estrów w tkankach tych ryb, które kumulują się w jelitach przed wydalaniem. Symptomy tej niestrawności mogą mieć różny stopień nasilenia – od występowania lepkiego pomarańczowego lub żółtego śluzu aż po ciężki przypadek biegunki towarzyszonej nudnościami oraz wymiotami. Dodatkowe dolegliwości obejmować mogą również bóle brzucha, luźne stolce i migreny.
Objawy te często pojawiają się bez ostrzeżenia około 2-3 godzin po spożyciu ryby maślanej, ale czasami nawet między 1 a 90 godzinami później. Ważną informacją jest jednak to, że ten rodzaj biegunki spowodowany przez konsumpcję tego gatunku ryb nie prowadzi do nadmiernej utraty płynów ani nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla życia. Symptomy te zazwyczaj ustępują po jednym lub dwóch dniach.
Niestety, nie istnieje żadna metoda umożliwiająca rozpoznanie osób podatnych na choroby związane ze spożywaniem ryby maślanej. Jednakże osoby cierpiące na problemy jelitowe, zaburzenia wchłaniania czy będące w ciąży mogą być bardziej narażone na to ryzyko.
Dla kogo ryba maślana jest niebezpieczna?
Dla pewnych grup ludzi konsumowanie tej ryby może wywołać dyskomfort trawienny i inne dolegliwości. Dlatego jeśli jesteś w ciąży, masz jakiekolwiek problemy z układem pokarmowym lub wchłanianiem substancji odżywczych, warto unikać spożywania tych ryb.
Ponadto, przy pierwszym kontakcie z tym rodzajem mięsa powinniśmy ograniczyć się do niewielkiej porcji i monitorować reakcję naszego organizmu. Jeśli wystąpiły objawy żołądkowo-jelitowe po spożyciu ryby maślanej, lepiej będzie ich unikać w przyszłości oraz skonsultować się z lekarzem specjalistą jeśli symptomy utrzymują się przez dłuższy czas.
Jak przygotować rybę maślaną?
W obecnej chwili brakuje jednak dostatecznej ilości naukowych informacji dotyczących metod przygotowywania tej ryby w bezpieczniejszy sposób. Sugeruje się jednak pewne środki ostrożności, takie jak:
- ograniczenie ilości spożywanej ryby maślanej do poniżej 200 gramów w jednym posiłku,
- stosowanie metod obróbki cieplnej, które pozwolą na usunięcie tłuszczu z mięsa – np. grillowanie
- unikanie używania pozostałego tłuszczu z ryby do przygotowywania sosów lub innych dań.
Niestety nie mamy pewności co do tego czy usuwanie skóry i powierzchownej tkanki mięśniowej będzie miało wpływ na eliminację szkodliwych estrów oraz uczynienie tej ryby bardziej bezpieczną dla konsumpcji.
Jan Antoniak – technolog żywności, audytor i doradca
Specjalizuję się w prawie żywnościowym, HACCP i etykietowaniu. Od lat pomagam firmom spożywczym wdrażać systemy jakości oraz zrozumieć wymagania przepisów. Na blogu dzielę się wiedzą w prosty, praktyczny sposób.
Audytor systemów bezpieczeństwa | Autor technologzywnosciradzi.pl